Lc 14,1.7-14 - Chúa nhật 22 Thường niên - Năm C
1 Một ngày sa-bát kia, Đức Giê-su đến nhà một ông thủ lãnh nhóm Pha-ri-sêu để dùng bữa: họ cố dò xét Người.
7 Người nhận thấy khách dự tiệc cứ chọn cỗ nhất (prōtoklisias) mà ngồi, nên nói với họ dụ ngôn này:8 "Khi anh được mời đi ăn cưới, thì đừng ngồi vào cỗ nhất, kẻo lỡ có nhân vật nào quan trọng hơn anh cũng được mời,9 và rồi người đã mời cả anh lẫn nhân vật kia phải đến nói với anh rằng: "Xin ông nhường chỗ cho vị này. Bấy giờ anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chỗ cuối.10 Trái lại, khi anh được mời, thì hãy vào ngồi chỗ cuối, để cho người đã mời anh phải đến nói: "Xin mời ông bạn lên trên cho. Thế là anh sẽ được vinh dự trước mặt mọi người đồng bàn.11Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên."
12 Rồi Đức Giê-su nói với kẻ đã mời Người rằng: "Khi nào ông đãi khách ăn trưa hay ăn tối, thì đừng mời bạn bè, anh em, hay bà con, hoặc láng giềng giàu có, kẻo họ cũng mời lại ông, và như thế ông được đáp lễ rồi.13 Trái lại, khi ông đãi tiệc, hãy mời những người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù.14 Họ không có gì đáp lễ, và như thế, ông mới thật có phúc: vì ông sẽ được đáp lễ trong ngày các kẻ lành sống lại."
CÂU HỎI
1. Trong Phúc âm Luca, Đức Giêsu được các ông Pharisêu ba lần mời ăn. Hãy tìm những đoạn đó.
2. Bạn thấy bầu khí của ba bữa ăn đó giữa Đức Giêsu với các ông Pharisêu như thế nào? Nói chung, thái độ của người Pharisêu đối với Đức Giêsu là thái độ nào? Đọc Lc 6,7; 11,53-54; 14,1; 20,20.
3. Trong bài Phúc âm hôm nay, ông Pharisêu này là ai? Ông mời Đức Giêsu ăn vào ngày nào?
4. Động từ nào xuất hiện nhiều nhất trong Lc 14,7-14? Bao nhiêu lần?
5. Tại sao Đức Giêsu dạy Lc 14,8-10? Lời dạy ở đây có phải là một dụ ngôn không? Đây có phải chỉ là những lời khuyên về cách cư xử khôn khéo khi đi ăn tiệc không?
6. Đọc Lc 14,8-11; 20,46. Bạn thấy con người thường nghiêng chiều về điều gì? Bạn có sợ mất mặt không? Tại sao ta cần khiêm tốn tự hạ?
7. Đọc Lc 14,12-14. Đức Giêsu nhắc đến mấy hạng người trong đoạn Phúc âm này? Ngài dạy người đã mời mình bài học gì? Ngài có cấm mời bạn bè không? Bài học này có giống với Lc 6,32-36 không?
8. Phúc âm Luca có thường nói đến người nghèo, người tàn tật không? Đọc Lc 1,53; 4,18; 6,20-22; 7,22. Những người như thế có chỗ trong bàn tiệc Nước Trời không? Đọc Lc 14,15-21; 16,22-23.
9. Tìm hai câu trong bài Phúc âm này nói lên hành động của Thiên Chúa? Ngài hành động khi nào? Tìm một mối phúc quan trọng trong bài Phúc âm này.
10. Chúa Giêsu dạy bạn điều gì khi bạn học bài Phúc âm này?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Ba lần mời ăn. Lc 7,36 (36 Có người thuộc nhóm Pha-ri-sêu mời Đức Giê-su dùng bữa với mình); Lc 11, 37 (37 Đức Giê-su đang nói, thì có một ông Pha-ri-sêu mời Người đến nhà dùng bữa. Tới nơi, Người liền vào bàn ăn); Lc 14,1 (1 Một ngày sa-bát kia, Đức Giê-su đến nhà một ông thủ lãnh nhóm Pha-ri-sêu để dùng bữa: họ cố dò xét Người.).
2. Bầu khí của bữa ăn khá căng thẳng, tăng dần - mâu thuẩn xảy ra khi đối diện với các hành động của Đức Kitô à tìm cách bắt lỗi Chúa Giêsu.
a. Người phụ nữ - Chúa Giêsu để người phụ nữ tội lỗi đụng vào mình
b. Chúa Giêsu không rửa tay trước khi ăn
c. Cố ý dò xét Chúa
3. Người mời là thủ lảnh của nhóm Pha-ri-sêu – người có chức tước cao, mời trong ngày Sa-bát.
4. Động từ mời (gọi) – 9 lần. Lc, 14. 7 – keklēmenous; 8 – klēthēs, keklēmenos; 9 – kalesas; 10 – klēthēs, keklēkōs; 12 – keklēkoti, antikalesōsin; 13 – kalei.
5. Do quan sát thái độ của khách dự tiệc à dụ ngôn à Không chỉ là lời khuyên
6. Thích được khen (hư danh). Con người thường sợ bị mất mặt. Chúng ta cần khiêm tốn tự hạ vì:
a. Dễ mến
b. Nhìn nhận sự thật mình hữu hạn à có thể phạm tội.
c. Để Chúa nổi bật lên
7. 8 hạng người chia làm 2 nhóm: bạn bè, anh em, hay bà con, hoặc láng giềng giàu có vs. nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù. Ngài dạy chúng ta cách thức mời khách khi có đãi tiệc. Chúa không cấm mời bạn bè nhưng không chỉ mời bạn bè mà thôi. Yêu mến thường và yêu mến siêu nhiên.
8. Lc thường nhắc đến người nghèo
a. Kẻ đói nghèo, Chúa ban của đầy dư,người giàu có, lại đuổi về tay trắng. 1,53.
b. Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn. Người đã sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt, trả lại tự do cho người bị áp bức. 4,18.
c. 20 Đức Giê-su ngước mắt lên nhìn các môn đệ và nói: "Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em.
21 "Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng. "Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc, vì anh em sẽ được vui cười.
22 "Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa.23 Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế. 6,20-22
d. 22 Người trả lời hai người ấy rằng: "Các anh cứ về thuật lại cho ông Gio-an những điều mắt thấy tai nghe: người mù được thấy, kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết trỗi dậy, kẻ nghèo được nghe tin mừng, 7,22.
Chổ trên nước Trời
a. 21 "Đầy tớ ấy trở về, kể lại sự việc cho chủ. Bấy giờ chủ nhà nổi cơn thịnh nộ bảo người đầy tớ rằng: "Mau ra các nơi công cộng và đường phố trong thành, đưa các người nghèo khó, tàn tật, đui mù, què quặt vào đây. 14, 21.
b. 23 "Dưới âm phủ, đang khi chịu cực hình, ông ta ngước mắt lên, thấy tổ phụ Áp-ra-ham ở tận đàng xa, và thấy anh La-da-rô trong lòng tổ phụ. 16, 23.
9. Lc 14, 11, 14.
a. 11Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên."
b. 14 Họ không có gì đáp lễ, và như thế, ông mới thật có phúc: vì ông sẽ được đáp lễ trong ngày các kẻ lành sống lại."
Mối Phúc: Phúc cho ai giúp người khác mà không được đền đáp, vì Thiên Chúa sẽ đáp đền.
10. Học biết khiêm nhường – nhận ra đúng vị trí của mình.
a. Học làm điều tốt mà không mang được đáp đền
b. Học giúp đở mà không cần được cám ơn.
Lc 15,1-32 - Chúa nhật 24 Thường niên – Năm C
1 Các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giê-su để nghe Người giảng.2 Những người Pha-ri-sêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: "Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng."3 Đức Giê-su mới kể cho họ dụ ngôn này:
4 "Người nào trong các ông có một trăm con chiên mà bị mất một con, lại không để chín mươi chín con kia ngoài đồng hoang, để đi tìm cho kỳ được con chiên bị mất?5 Tìm được rồi, người ấy mừng rỡ vác lên vai.6 Về đến nhà, người ấy mời bạn bè, hàng xóm lại, và nói: "Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên của tôi, con chiên bị mất đó.7 Vậy, tôi nói cho các ông hay: trên trời cũng thế, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối, hơn là vì chín mươi chín người công chính không cần phải sám hối ăn năn.
8 "Hoặc người phụ nữ nào có mười đồng quan, mà chẳng may đánh mất một đồng, lại không thắp đèn, rồi quét nhà, moi móc tìm cho kỳ được?9 Tìm được rồi, bà ấy mời bạn bè, hàng xóm lại, và nói: "Xin chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng quan tôi đã đánh mất.10 Cũng thế, tôi nói cho các ông hay: giữa triều thần Thiên Chúa, ai nấy sẽ vui mừng vì một người tội lỗi ăn năn sám hối."
11 Rồi Đức Giê-su nói tiếp: "Một người kia có hai con trai.12 Người con thứ nói với cha rằng: "Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng. Và người cha đã chia của cải cho hai con.13 Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình.
14 "Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu,15 nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng; người này sai anh ta ra đồng chăn heo.16 Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho.17 Bấy giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ: "Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói!18 Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha,19 chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy.20 Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha.
21 Bấy giờ người con nói rằng: "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. ..22 Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng: "Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu,23 rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng!24 Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy. Và họ bắt đầu ăn mừng.
25 "Lúc ấy người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa,26 liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì.27 Người ấy trả lời: "Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu ấy mạnh khoẻ.28 Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ.29 Cậu trả lời cha: "Cha coi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè.30 Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại giết bê béo ăn mừng!
31 "Nhưng người cha nói với anh ta: "Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con.32 Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy."
CÂU HỎI
1. Tìm những điểm chung có trong ba dụ ngôn chiên lạc, đồng bạc bị mất và người cha nhân hậu. Tại sao Đức Giêsu kể ba dụ ngôn này?
2. Kể lại con đường từ hư hỏng đến hoán cải của người con thứ.
3. Người con thứ có hoán cải thực lòng không? Lòng hoán cải của anh có từ từ trở nên trọn vẹn không?
4. Tìm những hành động và lời nói cho thấy người cha tôn trọng và yêu thương tha thứ cho người con thứ.
5. Tìm những hành động và lời nói cho thấy người cha tôn trọng và yêu thương tha thứ cho người con cả.
6. Tìm những nét giống nhau giữa con thứ và con cả.
7. Bạn thấy mình giống người con nào hơn? Trở về với Cha có đòi ta trở về với anh em không?
8. Đọc Lc 15,1-32. Bạn thấy ai là hình ảnh của người Pharisêu và các kinh sư? Đọc Lc 18,9.
9. Đọc dụ ngôn người cha nhân hậu, bạn có gặp thấy những nét quan trọng của Bí Tích Hòa Giải (Giải Tội) không?
10. Đọc Lc 15,1-32. Bạn nghĩ Thiên Chúa của chúng ta ở trên trời là Đấng như thế nào? Chúng ta thường nghĩ Thiên Chúa là Đấng nào? Khi tiếp đón và ăn với người tội lỗi (Lc 15,2), Đức Giêsu đã làm cuộc cách mạng nào?
PHẦN TRẢ LỜI
1. Những điểm chung – chữ chung:
a. Có - bị mất – tìm thấy – vui mừng (chung vui)
b. Echōn, echousa, eichen – apolesas, apolesē, apolōlōs – heurē, heurē, heurethē – chara (syncharēte), chara, euphranthōmen (euphrainesthai, charēnai)
Biện minh cho thái độ của Chúa ("Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng."). Chúa luôn làm ngược lại với những hành động thông thường của người Do Thái thời xưa à chịu tử nạn. Thiên Chúa cố gắng đi tìm tội nhân cho kì được – heōs.
2. Con đường hư hỏng à hoán cải: xin tài sản (ousias) – được chia tài sản (bion) – thu góp – đi phương xa – sống phóng đãng, phung phí tài sản – ăn tiêu hết sạch – lâm cảnh túng thiếu – đi ở đợ, chăn heo – hồi tâm và tự nhủ (đứng lên đi về cùng cha)
3. Người con có hoán cải thật lòng nhưng chưa hoàn hảo vì nhận ra tội lỗi của anh nhưng chỉ mong cơm dư gạo thừa. Hoán cải từ từ bởi chưa đụng chạm đến tình yêu của người cha à hoán cải chưa trọn; trọn vẹn – nằm trong bàn tay của Cha nhưng không nói dối, vẫn xưng thú tội lỗi của mình.
4. Hành động
a. Chia gia tài – cho tự do ra đi
b. Không đi tìm
c. Chạy ra
d. Anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để.
Lời nói
"Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu,23 rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng!24 Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”
5. Hành động
a. Ra - exelthōn
b. Năn nỉ - parekalei
c. Chỉnh sửa khéo léo trong lời nói
Lời nói
"Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con.32 Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy."
6. Giống nhau giữa hai anh em
a. Đều là con trai trong gia đình
b. Phạm lỗi – hỗn
c. Đi xa nhà – không vào nhà: ngoài nhà.
d. Xa cha: thể lý – tinh thần
e. Được chia gia tài
f. Không nhận mình là con
g. Đều được tôn trọng, yêu thương, tha thứ đồng thời có một người cha không giận dữ, tiếc của, …
7. Người con cả: không nhận mình là con, ghanh tị, trách mắng người anh em tội lỗi - trở về với cha phải trở về với anh em.
8. Anh cả là là hình ảnh của người Pharisêu và các kinh sư. 9 Đức Giê-su còn kể dụ ngôn sau đây với một số người tự hào cho mình là công chính mà khinh chê người khác. 18, 9.
9. Bí tích hòa giải: Xét mình – hồi tâm; Ăn năn tội – Thưa cha, con thật đắc tội …, Xưng tội: Đứng lên (anastas) – đi về (poreusomai), Tha tội: Ôm hôn (tha thứ bằng hành động); Dốc lòng chừa – đền tội.
10. Thiên Chúa giàu lòng thương xót – đau khổ khi con người đi xa khỏi Người. Thông thường, Thiên Chúa là một vị thẩm phán, một người cha nghiêm khắc.
Tham khảo:
http://tgpsaigon.net/baiviet-tintuc/20160824/35903
https://dongten.net/2016/09/10/hoc-hoi-phuc-am-chua-nhat-24-thuong-nien-nam-c/
